Το Μαύρο Βιβλίο, Ορχάν Παμούκ

 

Το άνοιγμα αυτού του βιβλίου, ισοδυναμεί με είσοδο του αναγνώστη σε ένα λογοτεχνικό λαβύρινθο, τον οποίο έχτισε ο Νομπελίστας συγγραφέας για εκείνον. Μέσα από τη δαιδαλώδη αφήγηση του Παμούκ, με εναλλαγές αφηγητών και πολλαπλές αναδρομές στο παρελθόν των παιδικών τους χρόνων, ακολουθούμε τον κεντρικό ήρωα του βιβλίου, τον Γκαλίπ, σε ένα ατέρμονο ταξίδι στο χρόνο και την Ιστορία.

Περιδιαβαίνοντας τα σοκάκια της Ίνσταμπουλ, ο Γκαλίπ γίνεται μάρτυρας μιας πόλης που απεκδύεται τον μανδύα της παλιάς της Αίγλης και υποκύπτει στον εξευρωπαϊσμό της, ενώ εκείνος αναζητά τη σύζυγό του, Ρουγιά. Ο Γκαλίπ θα ξεχυθεί σε μια συναρπαστική περιπλάνηση σαν άλλος Οδυσσέας, μόνο που η δική του Πηνελόπη δεν τον περιμένει στωικά σε ένα μακρινό παλάτι, αλλά τον έχει εγκαταλείψει αφήνοντάς του μόνο ένα γράμμα, τερματίζοντας έτσι ένα τριετή γάμο που υπέκυψε στο φθοροποιό χρόνο.

Κι ενώ φαινομενικά, ο ήρωας του Παμούκ μοιάζει να αναζητά τη χαμένη του αγάπη, στην πραγματικότητα η αναζήτηση αυτή είναι συνυφασμένη με ένα ταξίδι στο σκοτεινό παρελθόν μιας χώρας αλλοτινής, που τον γεμίζει νοσταλγία και μελαγχολία συνάμα.Κυρίως όμως πρόκειται για μια αναζήτηση της ταυτότητάς του, του πραγματικού του εαυτού, μια καταβύθιση στις σκοτεινές γωνιές της ψυχής του.

Στο «Μαύρο βιβλίο» ο Τούρκος συγγραφέας αποδραματοποιεί την πραγματικότητα κι εστιάζει στην εσωτερική αλήθεια των ηρώων του, μέσα από μια λυρική αφήγηση που βρίθει από ολοζώντανες εικόνες κι ατμοσφαιρικές περιγραφές, αποσπάσματα που μοιάζουν με θραύσματα ονείρων και φιλοσοφικούς στοχασμούς πάνω στη θρησκεία και την πολιτική, τη μνήμη και την ταυτότητα, την ίδια τη ζωή και την ουσία της ύπαρξής μας.

Το βιβλίο του Παμούκ είναι ένα βαθυστόχαστο, πολύπλευρο, απαιτητικό ανάγνωσμα υψηλής λογοτεχνικής αξίας , το οποίο θα παρασύρει τον αναγνώστη σε ένα μαγικό κόσμο, αν αποφασίσει να γίνει συνοδοιπόρος του Γκαλίπ μέχρι το τέλος του ταξιδιού του.