Ο Κιμπογκό Ανέβηκε Στον Ουρανό, Σκολαστικ Μουκασονγκα

 

«Δεν είχα χρόνο να ψάξω για πρότυπα. Είχα επείγον καθήκον να διαφυλάξω  τη μνήμη, γιατί ζούσα με την απειλή η μνήμη αυτή να χαθεί. Όταν άρχισα να γράφω στο μικρό μπλε σημειωματάρι που είχα πάντα μαζί μου, δεν σκόπευα να δημοσιεύσω τίποτα. Απλά διέσωζα τη μνήμη.»

                                                          Σ.Μουκασονγκα

 

Ο,τιδήποτε προέρχεται, συνδέεται ή αναφέρεται στην Αφρική, ασκεί πάντοτε πάνω μου μια ανεξήγητη γοητεία. Το ίδιο ακριβώς συνέβη και με αυτό το βιβλίο της Ρουαντέζας Σκολαστίκ Μουκασονγκά, πρώτη φορά μεταφρασμένο στα ελληνικά.

Το βιβλίο της με τον πρωτότυπο τίτλο «Ο Κιμπογκό ανέβηκε στον ουρανό», είναι ουσιαστικά μια διευρυμένη νουβέλα τεσσάρων ιστοριών που συνδέονται θεματικά, αφού καθεμία περιστρέφεται γύρω από τον μύθο του πρίγκιπα Κιμπογκό, ο οποίος θυσιάστηκε στην κορυφή του όρους Ρουνανί, ώστε να ξανάρθει η βροχή που θα έσωζε το λαό της Ρουάντα από την μεγάλη ξηρασία, Ρουζαγκαγιούρα, που έπληξε τα σπαρτά και προκάλεσε αμέτρητους θανάτους λόγω του λιμού που επέφερε.

Εκτός του Κιμπογκό, οι ήρωες που απαντώνται και στις τέσσερις ιστορίες που απαρτίζουν αυτή την τόσο πρωτότυπη νουβέλα, είναι η Μουκαμουεζί, η τελευταία ειδωλολάτρισσα του λόφου και ο Ακαγεζού, ένας σπουδαστής της εκκλησιαστικής σχολής, που λατρεύτηκε ως συνεχιστής του Ιησού, για να καταλήξει να θεωρείται ο τρελός του χωριού.

Μύθοι, ξόρκια, μάγισσες, βασιλείς, μαγγανείες, δεισιδαιμονίες, όλα πασπαλισμένα με την κόκκινη αφρικανική σκόνη, είναι λίγα μόνο από τα στοιχεία που συνθέτουν το βιβλίο της Ρουαντέζας συγγραφέως, ένα από μνήμης «Ιμιγκάνι», δηλαδή ένα υπνωτιστικό αφρικάνικο παραμύθι, ικανό να σε «κοιμίσει όρθιο». Στο παραμύθι της, οι Αφρικανικές παραδόσεις έρχονται σε σύγκρουση με τον Ρωμαιοκαθολικισμό που επιβλήθηκε στη Ρουάντα από τους Βέλγους και Γερμανούς που την αποίκισαν, αλλοιώνοντας έτσι την πολιτιστική της ταυτότητα.

Και μέσω αυτού του πολύχρωμου, πρωτότυπου παραμυθιού της, που  είναι διαποτισμένο με τη διάχυτη ειρωνεία και το σκωπτικό της χιούμορ, η Μουκασονγκά καταφέρνει να «επαναφέρει» ένα κομμάτι του χαμένου πολιτισμού της Ρουάντα, να διασώσει τα τελευταία απομεινάρια της πολιτιστικής κληρονομιάς της που διασώθηκε από στόμα σε στόμα και που τώρα μετατρέπονται από μνήμη σε ιστορίες.