To Βιβλίο Της Μητέρας, Βιολαίν Ουισμάν

 

Πολλές φορές σκέφτομαι πως οι άνθρωποι είμαστε μια αλυσίδα τραυμάτων, μια φατρία ψυχικά τραυματισμένων απογόνων, ένα γενεαλογικό δέντρο που θεριεύει με αίμα. Γιατί, εκτός από γαλάζια μάτια και λακκάκια, σε κάποιες περιπτώσεις, οι πρόγονοί μας αναπόφευκτα μας κληροδότησαν πληγές δικές τους, τις οποίες κατάφερε -εν μέρει- να καμουφλάρει η ενήλικη ζωή, όμως ο μόνος τρόπος να γιατρευτούν ολικά, είναι η ψυχοθεραπεία ή η τέχνη. Ή και τα δύο.

Κι είναι αυτή η τέχνη που επιστρατέυει η Γαλλίδα συγγραφέας Βιολαίν Ουισμάν στο αυτοβιογραφικό της βιβλίο που φέρει τον τίτλο «Το βιβλίο της μητέρας», ένα βιβλίο που έγραψε για τη δική της μητέρα, Κατρίν ( επίθετο δε θα βάλω, είχε πολλά).

Με μια συγκλονιστική αφήγηση που τρέχει εναλλάξ στο παρελθόν και το παρόν, η συγγραφέας γράφει την ιστορία της μανιοκαταθλιπτικής μητέρας της, τόσο μέσα από θραύσματα αναμνήσεων όσο και από συγκεχυμένες αφηγήσεις συγγενών της, σε μια προσπάθειά της να αναπλάσει το καλειδοσκοπικό πορτρέτο της μητέρας της, που πλέον δε βρίσκεται στη ζωή. Με αφοπλιστική ειλικρίνεια και τόλμη, η Ουισμάν συνταιριάζει σπαράγματα ιστοριών και δικών της βιωμάτων για να αναστήσει με μεγάλη γλαφυρότητα την προσωπικότητα της μητέρας της μπροστά στα έκπληκτα μάτια του αναγνώστη, μιας γυναίκας που συγκέντρωνε όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που δεν ταιριάζουν στο “προφίλ” μιας μητέρας.

Η συγγραφέας δεν κατηγορεί τη μητέρα της για τα εφιαλτικά παιδικά της χρόνια, ούτε όμως την δικαιολογεί. Υφαίνοντας τον ιστό της δικής της προσωπικής ιστορίας, η Ουισμάν προσπαθεί ίσως να την καταλάβει, πατώντας ξυπόλητη στο αγκαθωτό μονοπάτι των παιδικών κι εφηβικών της χρόνων, ματώνει αλλά εξιλεώνεται και φτάνει στη λύτρωση.

Οι τελευταίες σελίδες του βιβλίου με  βρήκαν με δάκρυα στα μάτια και τις λέξεις να xοροπηδούν μπροστά μου, ακριβώς όπως συνέβη και στη συγγραφέα όταν τις έγραφε. Άλλωστε, αυτό είναι που καταφέρνει η αληθινή λογοτεχνία. Να σκαλίσει μέσα μας μέχρι να αναβλύσει αίμα. Αυτό που δε γίνεται νερό, ό,τι κι αν συμβεί.

Ένα από τα πιο συγκινητικά βιβλία που έχω διαβάσει στη ζωή μου.